ACTA for dummies

Internet Evolution heeft een artikel geplaatst waarin Cory Doctorow stap voor stap uiteenzet hoe ACTA (Anti-Counterfeiting Trade Agreement) tot stand is gekomen, waarheen het leidt en waarom het elke internetgebruiker treft. Een samenvatting daarvan, plus enkele ontwikkelingen die binnen Nederland spelen.


1. Wie?
Internationale copyrightverdragen werden altijd behandeld binnen het WIPO (World Intellectual Property Organization). Omdat deze organisatie gelieerd was aan de Verenigde Naties betekende dit dat bijeenkomsten openbaar waren. Naast vertegenwoordigers van de entertainmentindustrie, auteursrechtorganisaties en overheden konden hierdoor ook belangenverenigingen ten behoeve van privacy, internetrechten etc. hierbij als toehoorder danwel controleur aanwezig zijn. Nadat door kritische geluiden uit de laatste groep een voorgesteld verdrag sneuvelde besloot men de onderhandelingen achter gesloten deur te voeren.

2. Waarover?
In eerste instantie betreft ACTA het bestrijden van piraterij. Denk daarbij aan nagemaakte medicijnen, kleding of andere stoffelijke goederen. Gaandeweg het proces is het hieraan nauw verwante onderwerp copyright & het internet aan de orde gekomen. Critici stellen dat het oorspronkelijke uitgangspunt van ACTA door een lobby van de entertainmentindustrie gekaapt is.

3. Probleem?
Het begrip kopiëren betekent op het internet echter heel wat anders dan hetgeen in de auteurswet bedoeld wordt. Bijna elke handeling op het internet betreft namelijk het maken van een kopie. Dit zou betekenen dat alle vormen van informatie, uiteenlopend van kunst en cultuur tot sport, politiek en wetenschap tot het domein van copyrightwetgeving gaat behoren. Vanzelfsprekend staat dit de vrije verspreiding van kennis en informatie in de weg.

4. Regulering?
In tot op heden uitgelekte verslagen van de onderhandelingen wordt beschreven dat de ISP's (internet service providers) toezicht zouden moeten houden op het gedrag van hun klanten. Hierbij zou de zogenaamde three strikes-maatregel van toepassing moeten zijn: na het driemaal overtreden van de regels overtreden wordt de dader afgesloten van het internet. De consequenties hiervan zijn verstrekkend: wat als de vermeende overtreding op een school plaatsvindt? wat als de overtreding geen overtreding blijkt? En ongetwijfeld de meest discutabele: moeten bedrijven optreden als regulator?

 3. Stand van zaken?
Burgerrechtenorganisaties, leden van het Europees Parlement
en zelfs de Consumentenbond, hebben inmiddels aangegeven openheid te willen wat inzake ACTA besproken wordt. Als antwoord hierop volgt slechts de 'gerustelling' dat nationale afspraken op het gebied van auteursrechtovertreding niet met voeten getreden zullen worden. Gezien de verschillen per land op dit terrein lijkt dat een loze belofte. Inmiddels is ook duidelijk geworden dat binnen een verdrag gemaakte afspraken waarschijnlijk niet door een parlement teruggedraaid kunnen worden. In Nederland betekent dat bijvoorbeeld dat het al dan niet instemmen met een downloadverbod (Commissie Gerkens) door de afspraken binnen ACTA geen betekenis heeft. De Nederlandse parlementsleden lijken daarmee de dreigende consequenties van ACTA te onderschatten.

4. Hoe verder?
De eerstvolgende bespreking achter gesloten deuren vindt in april plaats in Nieuw-Zeeland. Hieraan lijkt weinig te veranderen. De recente afwijzing door het Europees Parlement van de Amerikaanse eis inzage te krijgen in Europese bankgegevens biedt gelukkig wat hoop. De vraag is echter hoe sterk de industriële lobby in Brussel al gevorderd is.